แบบทดสอบ พ่อแม่ 4 ประเภท
ส่งผลต่อพฤติกรรมของลูก
เพราะ…การอบรมเลี้ยงดู
มีผลต่อพฤติกรรมและความคิด
นอกจากความมีตัวตนพื้นฐานของเด็กแต่ละคนที่แตกต่างกัน
แต่สิ่งแวดล้อมและการเลี้ยงดูก็มีความสำคัญไปไม่น้อยกว่ากัน
สิ่งเหล่านี้ทำให้พฤติกรรมของเด็กๆ แตกต่างกัน
มีนักจิตวิทยา สนใจและทำการศึกษา
(Maccoby and Martin, 1983 ; Baumrind, 1989)
การอบรมเลี้ยงดูลูก ในแต่ละรูปแบบ
ส่งผลกระทบกับพฤติกรรมต่างๆ ของเด็ก
รวมถึงความสัมพันธ์ภายในครอบครัว
แยกเป็น 4 รูปแบบหลักๆ ดังนี้
รูปแบบการอบรมเลี้ยงดูแบบเอาใจใส่(Authoritative Parenting Style)
วิธีการอบรมเลี้ยงดู
ปฏิบัติตามแนวทางที่พ่อแม่กำหนดไว้อย่างมีเหตุผล
คอยให้ความรัก และใส่ใจต่อลูก
เปิดโอกาสให้ลูกเป็นตัวของตัวเอง
คอยรับฟังเหตุผลจากลูก
ลูกมีส่วนร่วมในการคิด
และตัดสินใจเรื่องต่างๆ ของครอบครัว
ผลที่เกิดกับลูก
เติบโตอย่างมีความสุข
ควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ดี
เป็นคนจิตใจดี มองโลกในแง่ดี
มีทักษะทางสังคมที่ดี
ในการปรับตัวต่อสถานการณ์ต่างๆ ได้
มีความเชื่อมั่นและเห็นคุณค่าในตัวเอง
มีระเบียบวินัย มีความอดทน
พยายาม มีความรับผิดชอบและมีวุฒิภาวะ
เด็กมีอิสระในการทำสิ่งต่างๆ
แต่ก็มีการกำหนดขอบเขตพฤติกรรม
รูปแบบการอบรมเลี้ยงดูแบบควบคุม
(Authoritarian Parenting Style)
วิธีการอบรมเลี้ยงดู
มีกฎเกณฑ์ให้ลูกทำตามอย่างเข้มงวด
เตรียมทุกสิ่งทุกอย่างไว้เพื่อลูก
ทำตามโดยไม่มีข้อโต้แย้ง
ฝึกหรือสอนลูกด้วยการดุ หรือลงโทษ
ไม่ได้ตอบสนองความต้องการจริงๆ ของลูก
ผลที่เกิดกับลูก
ควบคุมตนเองได้สูง มีระเบียบ ซื่อสัตย์
อยู่ที่บ้านดูเรียบร้อย
อยู่ข้างนอกจะแสดงความก้าวร้าว
ขี้กลัว หรือขี้อายมากๆ
ไม่มีความมั่นคงทางอารมณ์
ขาดความมั่นใจในตนเอง
ไม่เห็นว่าตนเองมีคุณค่า
ปรับตัวกับสถานการณ์ต่างๆ ได้ยาก
มีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นๆ ได้ไม่ค่อยดี
พ่อแม่ที่คาดหวังสูง
แต่กลับไม่ตอบสนองความต้องการจริงๆ ของลูก
รูปแบบการอบรมเลี้ยงดูแบบตามใจ
(Permissive Parenting Style)
วิธีการอบรมเลี้ยงดู
ดุ ตำหนิ ลงโทษลูกน้อยมาก
ไม่เรียกร้องหรือควบคุมพฤติกรรมลูกเลย
พ่อแม่จะอาจให้คำปรึกษา
คอยโอนอ่อนผ่อนตามง่าย
คอยให้ความรักและ
ตอบสนองความต้องการของลูกเสมอ
หลีกเลี่ยงความขัดแย้งกับลูก
พยายามใช้เหตุผลกับลูก
ผลที่เกิดกับลูก
เป็นคนไม่มีวินัย ขาดความรับผิดชอบ
คิดว่าตนเองเป็นศูนย์กลาง
ไม่เชื่อฟังคนอื่น ควบคุมอารมณ์ตนเองไม่ได้
ขาดทักษะการเห็นอกเห็นใจ
การแบ่งปันให้ผู้อื่น
ให้ความสำคัญกับตัวเองสูง
ครอบครัวที่มีลูกคนเดียว
มีแนวโน้มจะเกิดการเลี้ยงดู
แบบตามใจได้
รูปแบบการอบรมเลี้ยงดูแบบละเลย
(Uninvolved Parenting Style)
วิธีการอบรมเลี้ยงดู
การเลี้ยงดูแบบที่พ่อแม่ใส่ใจลูกน้อยมาก
ไม่มีกฎเกณฑ์ หรือข้อกำหนดใดๆ ให้ลูก
ไม่สนใจที่จะแก้ไขพฤติกรรมที่ไม่ดี
ไม่ให้ตอบสนองความต้องการใดๆ ของลูก
เช่น ไม่เล่นด้วย ปล่อยให้เล่นเองคนเดียว
ดูแลลูกแค่เรื่องความต้องการพื้นฐาน
ผลที่เกิดกับลูก
เอาตัวรอดได้ดี
รู้ที่จะอยู่รอดด้วยตนเองไม่พึ่งคนอื่น
เป็นคนมองโลกในแง่ร้าย
และมักต่อต้านสังคม
รู้สึกว่าไร้ค่า ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง
ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง
ควบคุมอารมณ์ได้ยาก
ไม่ไว้ใจใครง่ายๆ รู้สึกไม่มั่นใจ
หรือกลัวเมื่อต้องพึ่งคนอื่น
ขาดทักษะการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี
กับคนอื่นได้ยาก
รู้สึกเครียด กลัว กังวลมาก
โตขึ้นมักมีพฤติกรรมเสี่ยง
เช่น ยุ่งเกี่ยวกับอาชญากรรม ยาเสพติด
หลายครอบครัวไม่รู้ว่า
กำลังละเลย
ปัญหาที่ตามมาอาจยากในการแก้ไข
นักจิตวิทยา ให้ความสำคัญกับการอบรมเลี้ยงดูแบบเอาใจใส่ดูแลมากที่สุด
ซึ่งส่งผลที่ดีกับลูกในอนาคต
สำหรับคุณพ่อคุณแม่ เมื่อทำแบบทดสอบแล้ว
ถ้าสิ่งที่ทำอยู่ตอนนี้ หากยังไม่ใช่!!
ลองดูปรับเปลี่ยนดูนะคะ
เพื่อพฤติกรรมที่ดีสำหรับเขาในอนาคตค่ะ
เพราะรัก…
ต้องการความเข้าใจ